Przekładnia zębata

Przekładnia zębata – przekładnia mechaniczna, w której przeniesienie napędu odbywa się za pośrednictwem nawzajem zazębiających się kół zębatych.

Przekładnie rozróżnia się ze względu na:

Liczbę stopni:

przekładnia jednostopniowa (przykład a) – w której współpracuje jedna para kół zębatych
przekładnia wielostopniowa np. dwustopniowa, trzystopniowa itd. (przykład b) – w której szeregowo pracuje więcej par kół zębatych; przełożenie całkowite przekładni wielostopniowej jest iloczynem przełożeń poszczególnych stopni

Umiejscowienie zazębienia:

Rodzaj przenoszonego ruchu:

przekładnia obrotowa – uczestniczą w niej dwa koła zębate
przekładnia liniowa – koło zębate współpracuje z listwą zębatą tzw. zębatką. Ruch obrotowy zamieniany jest w posuwisty lub na odwrót

Wzajemne usytuowanie osi obrotu:

osie równoległe przekładnia walcowa
osie przecinające się przekładnia stożkowa
osie wichrowate prostopadłe przekładnia hipoidalna, przekładnia ślimakowa i nieprostopadłe przekładnia hiperboloidalna

Przekładnie zębate są najpowszechniej stosowanymi przekładniami w budowie maszyn. Ich główne zalety to:

łatwość wykonania
stosunkowo małe gabaryty
stosunkowo cicha praca, gdy są odpowiednio smarowane
duża równomierność pracy
wysoka sprawność dochodzącą do 98% (z wyjątkiem przekładni ślimakowej i falowej)
możliwość przenoszenia dużych mocy.

Natomiast do wad przekładni zębatych należą: